Sự sụp đổ của LUNA có thể nói là cú sốc lớn nhất của nhiều nhà đầu tư crypto tính từ đầu năm đến nay, đặc biệt là các Lunatics. Tuy nhiên, đây cũng sẽ là bài học đắt giá để chúng ta cẩn thận và sáng suốt hơn khi đưa ra những quyết định sau này.
Tránh các tình huống sùng bái cá nhân
Không ít những founders trong giới crypto đã có được sự nổi tiếng nhanh chóng nhờ vào sự bùng nổ của dự án và các trào lưu meme. Giá token tăng chóng mặt và sự xuất hiện của hàng loạt các quan hệ đối tác vững chắc càng khiến vị thế và quyền hạn của họ được nâng tầm.
Và khi bắt đầu quen với sự tung hô của đám đông, họ không thể tiếp thu các ý kiến trái chiều một cách khách quan được nữa. Các followers của những founders này thậm chí còn sẵn sàng tấn công bất kỳ ai đưa ra lời nhận xét tiêu cực về dự án họ đang xây dựng.
Ví dụ như @banklesshq, @gametheorizing, @JackNiewold, @algodtrading đã bị cộng đồng Lunatics tấn công dữ dội ngay khi đưa ra những ý kiến phản biện về mô hình của LUNA và UST.
Dần dần, các founders trở nên tự cao, còn các followers thì ngày càng mù quáng. Họ không thể tự nhìn ra điểm rủi ro trong dự án của mình nữa. Điều này đã xảy ra với Frog Nation, Solidly, Node Projects và giờ là LUNA.
Quản lý rủi ro
Một lần nữa mình muốn nhắc về nguyên tắc sống còn trong đầu tư: Đừng bao giờ all-in. Không một loại tài sản nào là an toàn một trăm phần trăm, kể cả crypto hay tài sản tài chính truyền thống.
Bản thân mình cũng bị mất một khoản tương đối , cụ thể là gần 15% tổng tài sản do chuẩn bị cho ASTROWAR, bao gồm cả UST. Do đó, mình thấy khá buồn và đáng tiếc cho những nhà đầu tư đã all-in vào LUNA và UST lần này. Đặc biệt những người đã cẩn thận thị trường bearish nên đã cash out ra UST.
Do đó, hãy tự tạo ra một bộ quy tắc đầu tư cho chính mình, và tuân thủ nó.
Ví dụ, mình có một quy tắc đầu tư bất di bất dịch: không bao giờ để một hệ nào chiếm quá 15% portfolio của mình, kể cả các stablecoin. Quả thực, nếu không nhờ nguyên tắc này, mình chắc đã tích trữ lượng UST lớn hơn con số 15% rất nhiều để tham gia vào Astrowar.
Các nguyên tắc sẽ giúp bảo vệ bạn khỏi những góc nhìn thiên lệch hay quyết định cảm tính.
Cẩn thận với những “điểm mù”
Có những nhà đầu tư dù đã thiết lập quy tắc đầu tư cho chính mình, và có vẻ tuân thủ kỹ càng nhưng vẫn nhất thời bị đánh lừa bởi Terra lần này. Nhiều người mặc dù phân bổ vốn và hold nhiều token bao gồm BNB, AVAX, ETH, nhưng lại đem BNB, ETH, AVAX thế chấp để vay UST thực hiện yeild farm.
Họ không nhận ra mình đã đổ nhiều vốn vào Terra như thế nào, cho đến khi UST kích phát sự sụp đổ của hệ sinh thái này.
Ngoài ra, những nhà đầu tư coi LUNA là bluechip cũng đang phải trả giá nhiều không kém. Khái niệm bluechip rất đa dạng, phụ thuộc vào quan điểm và khả năng chấp nhận rủi ro của mỗi người. Và mình thấy khá nhiều người đã coi top layer 1 token như LUNA hay AVAX là bluechip để tin tưởng DCA và hold dài hạn.
Tuy nhiên, theo quan điểm cá nhân, bluechip nên là những token đã tồn tại qua ít nhất 2 mùa bear market, và với tiêu chí đó, trong thị trường crypto chỉ tồn tại 2 bluechip là ETH và BTC.
Đừng bắt dao rơi
Sự thực là không ít người đã tham gia bắt đáy LUNA khi token này bắt đầu giảm từ all-time-high về $20 hay $10. Mình cũng trong số đó khi bỏ 1 ít ra sổ xố ở 10$.
Và lượng người bắt đáy cũng như tiền đổ vào bắt đấy đó tăng theo cấp số nhân khi LUNA về 1$, 0.1$ rồi 0.01$…
Tâm lý này rất dễ hiểu vì khi đó bạn mặc định rằng mình đang mua vào giá rẻ hơn rất nhiều so với mức ATH – mức giá tiềm năng đã từng được khẳng định trước đó. Nên sau lần này, mọi người hãy lưu ý thêm rằng: khi thấy cái gì rơi quá nhanh, hãy tránh sang một bên quan sát trước đã.
Không bao giờ lơ là với Stablecoin Risks
Mỗi loại stablecoin đều có rủi ro riêng: FEI quá mới, USDC quá tập trung, UST quá rủi ro…. Vậy nên hãy đa dạng hóa nguồn stablecoin của mình và đặt giới hạn cho từng loại để phân tán rủi ro.
Trên thực tế, đã có rất nhiều thuyết âm mưu xoay quanh cuộc tấn công có phối hợp nhịp nhàng đã gây ra sự sụp đổ của UST. Nếu đó là sự thật, thì có thể sẽ còn nhiều cuộc tấn công hơn nữa nhắm vào stabelcoin có thể diễn ra trong tương lai, khi các đối tượng nắm quyền lực tập trung không muốn tiền tệ trở thành một thứ phi tập trung thành công.
Xóa bỏ niềm tin mù quáng với những dự án “too big to fall”
Trước khi sự sụp đổ diễn ra, LUNA là ví dụ điển hình cho một dự án “too big to fall”, hoặc ít nhất là không ai dự đoán rằng nó có thể fall nhanh như vậy, bởi:
- Thường xuyên góp mặt trong top 10 coin hàng đầu của thị trường crypto.
- Được backup bởi những VCs lớn hàng đầu như 3AC hay Jump,…
- Có partnership sâu với những dự án máu mặt khác như AVAX, Lido,…
Quả thực không chỉ Terra, mà rất nhiều Layer 1 khác đã nổi lên và có những bước phát triển rất bùng nổ trong năm 2021. Tuy nhiên, khả năng tồn tại về lâu dài của những cái tên này vẫn là câu hỏi chưa có lời giải đáp.
Bạn thấy bài viết thú vị, đừng quên chia sẻ cho bạn bè. Nếu bạn muốn trở thành 1 cư dân của thị trấn, tham gia miễn phí tại đây
Lưu ý: Không phải tất cả các giao thức về tiền điện tử đều cung cấp đầy đủ các quyền hạn cho bạn và không phải tất cả đều an toàn. Mình không xác nhận cho một giao thức cụ thể nào. Bạn cần phải tự nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi gửi tiền hoặc tiền điện tử đến bất kỳ sàn giao dịch, trang web hoặc ứng dụng nào.
Tuyên bố từ chối trách nhiệm: Không có thông tin nào ở trên là lời khuyên đầu tư,mời gọi hay khuyến khích sử dụng các giao thức cụ thể hoặc thông tin thực tế theo bất kỳ cách nào và không nên được hiểu như vậy. Bạn đọc nên tự nghiên cứu. Nếu có bất kỳ lỗi nào xảy ra, mình sẽ cố gắng hỗ trợ trong mức cho phép. Mục đích của mình chỉ là cung cấp thông tin và truyền bá kiến thức về chủ đề này.
